15 oktober 2019

Janine van den Ouweland is HRM adviseur bij BUas (Breda University of Applied Sciences) en lid van de Raad van Inspiratie van SAM. In haar blog benadrukt ze het belang van storytelling.
JANINE: De zomer is voorbij en het enthousiasme van de nieuwe studenten werkt aanstekelijk. Bij de opening van het studiejaar vertelde Amy Smeed, directeur animatie bij Walt Disney, een inspirerend verhaal over hoe je doelen in je werk kunt bereiken en hoe je onafhankelijk van welke fase in je carrière altijd kunt leren.
Luisterend naar haar verhaal en kijkend naar de studenten vroeg ik me af hoe onze studenten leren en hoe je - als je eenmaal werkt - leert. Dit deed me denken aan een vroegere leerkracht geschiedenis die vertelde dat ze tot de 4e klas middelbare school niets van geschiedenis moest hebben: feiten leren, jaartallen onthouden, dode mensen en landen en gebouwen die niet meer bestaan. Pas toen zij een leerkracht kreeg die verhalen vertelde en zijn leerlingen beeldend liet zien wat er gebeurd was, ging de geschiedenis leven en was ze verkocht.
Storytelling is zo oud als dat de mens kan spreken
Ons verhalen-brein is even oud als taal en sinds we in tribes leven, spelen verhalen een rol bij het vormen en ontwikkelen van gemeenschappen. Verhalen waren vroeger het meest gebruikte middel om nieuwe dingen te leren. Dorpsoudsten vertelden bij het kampvuur verhalen waar iedereen van leerde, daarna geloofde ook Aristotoles in een goed verhaal waarin angst, medelijden en een goed plot zit. Boeken waren er al vroeg en later kwam ook de film waarin een verhaal wordt verteld. We weten uit onderzoek dat verhalen verbinden en community's/ relaties sterker maken.
Een goede film laat je vergeten waar je bent, je emotie-brein gaat aan als je een goed verhaal hoort. Je slaat dingen makkelijker op. Volgens neuro-wetenschappelijk onderzoek staan mensen meer open voor verhalen dan feiten. Verhalen geven in ons brein een reactie, knuffelhormoon, adrenaline. Daarom zijn verhalen zo’n sterk middel om te beïnvloeden.
Binnen BUas (Breda University of Applied Sciences) wordt dan ook veel “storytelling” ingezet bij leren. We hebben zelfs een lector Storytelling, maar hoe gebruik je dat nu om mensen te motiveren/helpen om zich te blijven ontwikkelen?

Net voor de vakantie had ik een gesprek met een collega die twijfelde over haar toekomst. Wilde ze bij BUas blijven, kreeg ze wel genoeg energie van haar huidige baan, maar wat als ze ergens anders ging werken? Dus een hoop twijfels en het lukte niet om te focussen. Door haar terug te laten gaan naar het begin van haar carrière en haar haar carrière te laten vertellen als een verhaal en niet als een feitenopsomming werd veel meer de nadruk gelegd op waarom ze een bepaalde keuze heeft gemaakt, hoe dat voelde, wie erbij betrokken was, een beschrijving van de situaties en de bijbehorende beleving.
Hoe verder het verhaal vorderde hoe duidelijker het voor haar werd wat voor haar belangrijk is, welke waarden eraan ten grondslag liggen, welke kwaliteiten een rol spelen, waar ze blij van wordt en wat haar energie geeft. Wat ze eigenlijk altijd al wist wordt - door het verhaal te vertellen - het duidelijk. Tevens nam haar geloof en trots op wat ze bereikt heeft toe.
Ik sprak haar afgelopen week en ze vertelde me dat ze haar verhaal ook aan familie en vrienden heeft verteld en dat ze nu weet welke stappen ze gaat zetten. Door haar verhaal vaker te vertellen werd steeds duidelijker wat ze gedaan heeft en wat haar nu te doen staat.

Janine van den Ouweland
